Obecny spór pomiędzy do niedawna współpracującymi Związkiem Młodzieży Tatarskiej „Azatłyk” oraz baszkirską organizacją nacjonalistyczną „Kuk Bure” („Niebiański Wilk”) wywołany został przez oświadczenie pierwszego ze stowarzyszeń pt. „O Tatarach w Republice Baszkirii”. W dokumencie zarząd „Azatłyk” wyraził zaniepokojenie sytuacją Tatarów mieszkających w stolicy Baszkirii, Ufie, rzekomo prześladowanych przez Baszkirów. Wcześniej Tatarzy z Ufy wezwali lidera „Azatłyku” Naila Nabiullina by był „bardziej ostrożny przy wyborze swoich politycznych przyjaciół, szczególnie jeżeli chodzi o baszkirskich nacjonalistów”. Liderzy tatarskiej organizacji zapowiedzieli, że wkrótce odwiedzą Ufę, gdzie zainaugurują działalność kolejnego koła „Azatłyku”. Pojawiła się również kwestia ochrony tatarskiej tożsamości mieszkańców zachodniej Baszkirii.

„Kuk Bure” odpowiedziało własnym oświadczeniem, w którym sugeruje, że lider tatarskich nacjonalistów musiał ulec jakimś naciskom, skoro „do tej pory był zwolennikiem zbliżenia pomiędzy dwoma bratnimi narodami”. „Zarówno Baszkirzy, jak i Tatarzy rozumieją, że dzisiaj nie jest dobrze kłócić się między sobą. Ani jedna z baszkirskich organizacji nie podniosła w taki sposób problemu sytuacji Baszkirów w Tatarstanie” – podkreślają przedstawiciele „Kuk Bure”.

Członkowie baszkirskiej organizacji nacjonalistycznej nie omieszkali przypomnieć jednocześnie, że część „baszkirskich ziem” (rejony mienzielinski i aktanyszcki) zostały przyłączone od Tatarstanu decyzją Stalina w 1934 r.

Współpraca pomiędzy organizacjami rozpoczęła się w czerwcu 2012 r., kiedy Tatarzy odwiedzili po raz pierwszy „Kuk Bure” w Ufie. W październiku doszło do manifestacji w Kazaniu, przypominającej o rosyjskim podboju tego miasta przez Iwana Groźnego w 1552 r. Oprócz Baszkirów w demonstracji wzięli też udział Czuwasze z Ilją Alieksiejewem na czele.

Co ciekawe, Alieksiejew przyczynił się do poróżnienia współpracujących ze sobą Czuwaszy i Tatarów już w listopadzie 2012 r. Powód? Podobny jak w przypadku konfliktu tatarsko-baszkirskiego – zadawnione animozje terytorialno-etniczne. Wystarczyło, że Alieksiejew podniósł temat podziałów terytorialnych dokonywanych przez bolszewików w latach dwudziestych ubiegłego wieku, które według jego oceny skrzywdziły Czuwaszy. Jego oświadczenie, przekazane do czuwaskiego parlamentu, wywołało oburzenie w tatarskich środowiskach narodowych. Co ciekawe, Alieksiejew wezwał wówczas przedstawicieli nacjonalistów tatarskich do… sformułowania własnych roszczeń terytorialnych wobec sąsiednich podmiotów Federacji Rosyjskiej.

Źródło: tatar-gazeta.ru, regnum.ru

(Błażej Cecota)