Nowy 166 numer Dwumiesięcznika ARCANA!

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
26.10.2022 13:08

Od redakcji

Wojna Rosji z Ukrainą zrewidowała w sposób dogłębny wszystkie hipernowoczesne przewidywania, wedle których przyszłość, która czeka świat, Europę i Polskę, miałaby być czymś zupełnie oderwanym od przeszłości. Okazuje się, że jest wręcz przeciwnie. Przy wtórze armat ze wschodu gra europejski teatrzyk dyplomatyczny ; my jednak zaglądamy za kulisy bieżącej polityki. A tam sprawy współczesne wracają na tory znane z historii. Rosja bije się dziś na Ukrainie w imię własnej retrospektywnej utopii imperialnej. Utopiami okazują się też niemieckie sny o Europie ,,od Lizbony po Władywostok". I polskie, godne najwyższego potępienia, próby ,,pojednania z Rosją" po Smoleńsku, o których pisze w swoim artykule Henryk Głębocki.

Jan Ryszard Sielezin przypomina z kolei o metodycznym niszczeniu dorobku kultury polskiej w czasie II wojny światowej przez Niemców. Nie bez przyczyny. Furia, z jaką hitlerowcy rabowali polskie zbiory i palili polskie biblioteki, wynikała z niemieckiej wizji Polski jako narodu dzikiego i pozbawionego własnej kultury. Staropolskie rękopisy, inkunabuły i skarby rapperswilskie zgromadzone w Bibliotece Ordynacji Krasińskich na Okólniku i spalone tam po powstaniu warszawskim, zaprzeczały tej wizji stworzonej jeszcze w czasach Fryderyka II, rozwiniętej przez elity pruskie w XIX wieku i nigdy, aż do dziś, na żadnym etapie polsko-niemieckiego pojednania, na Zachodzie nie zweryfikowanej. Odzywającej się też echem po zjednoczeniu Niemiec, w ich paternalistycznej polityce wobec III RP i w najnowszych komunikatach unijnych dotyczących rzekomego braku praworządności w ,,nie dość rozwiniętej" polskiej demokracji.

Z jeszcze dalszej przeszłości wraca też wiedza o znaczeniu w naszej części świata Turcji, o której (w kontekście współczesnym) pisze Karolina Wanda Olszowska.

Może więc rację ma Jakub A. Maciejewski, który w otwierającym ten numer "Arcanów" szkicu z ogarniętego wojną Donbasu każe nam oceniać dramat i tragedię dzisiejszą przy pomocy kategorii myślowych i języka zaczerpniętego z sienkiewiczowskiego "Ogniem i mieczem"? Może, tak jak powracamy do historii jako nauczycielki polityki, musimy też w opisie teraźniejszości powracać do starego języka kultury?

Nie przeczy takiej hipotezie szkic Włodzimierza Boleckiego krytycznie oceniający niewydolność dwudziestowiecznej literatury awangardowej w odniesieniu do opisu i analizy nowoczesnych totalitaryzmów. Zapoznaną mądrość XIX wieku, odrzucaną często bez zrozumienia, przypomina w artykule o poglądach Henryka Rzewuskiego, Tomasz Kłusek. Rzewuski ma opinię carskiego kolaboranta, do problemu kolaboracji intelektualistów ze zbrodniczymi reżimami wracamy jednak tym razem na przykładach czerpanych z XX wieku, dzięki artykułowi Macieja Urbanowskiego.

Polecamy też Państwa uwadze część artystyczną numeru, w tym opowiadania Marka Zielińskiego i Grzegorza Filipa, dlatego, że mówiąc o rzeczywistości pozwalają spojrzeć na nią z (nie) politycznego dystansu. Podobną cechę mają wspomnienia o Marku Nowakowskim i jego czasach, jakie w rozmowie z Wojciechem Chmielewskim i Maciejem Urbanowskim snuje żona pisarza, Jolanta Zabarnik-Nowakowska. Szczególne znaczenie dla nas ma również pożegnanie przez Elżbietę Morawiec zmarłego 15 maja br. Jerzego Treli, naprawdę wielkiego aktora, jednego z takich ludzi, z którymi do grobu odchodzi cała epoka.

 

DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO POCHODZĄCYCH Z FUNDUSZU PROMOCJI KULTURY

Zachęcamy do lektury i zapraszamy do naszej księgarni!

 

http://ksiegarnia.arcana.pl/glowna/262-arcana-nr-166.html

 


Ostatnie wiadomości z tego działu

Nowy podwójny 175-176 numer dwumiesięcznika ARCANA!

Nowy 174 numer dwumiesięcznika ARCANA!

Prenumerata dwumiesięcznika na rok 2024!

Nowy 173 numer dwumiesięcznika Arcana!

Komentarze (0)
Twój nick:
Kod z obrazka:



Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy. Wszystkie opinie są własnością piszących. Ponadto redakcja zastrzega sobie prawo do kasowania komentarzy wulgarnych lub nawołujących do nienawiści.

Wyszukiwarka

Reklama

Facebook


Wszystkie teksty zamieszczone na stronie są własnością Portalu ARCANA lub też autorów, którzy podpisani są pod artykułem.
Redakcja Portalu ARCANA zgadza się na przedruk zamieszczonych materiałów tylko pod warunkiem zamieszczenia informacji o źródle.
Nowa odsłona Portalu ARCANA powstała dzięki wsparciu Fundacji Banku Zachodniego WBK.