O rosyjskim potencjale totalitarnym / Cele strategiczne Rosji / Kondycja i przyszłość nauki w Polsce - ankieta cz.2 / Dlaczego Polska się spasła, czyli trzecie szarpnięcie za sznurek / \"Pierścień Polikratesa\" Schillera (nowe tłumaczenie Antoniego Libery) / Poezja mężnego serca - wspomnienie o Ivanie Slaviku / Anna Pawełczyńska - w stulecie urodzin
Od Redakcji
W artykule poświęconym współczesnej rosyjskiej historiografii, która od lat była zapleczem geopolitycznych spekulacji Kremla, aż w końcu stała się ideologicznym zapleczem obecnej wojny z Ukrainą, Andrzej Nowak używa terminu ,,potencjał totalitarny". Potencjałem, który przetworzył rosyjską naukę historii w uzasadnienie imperialistycznej agresji i w zespół tez do przemówień Putina jest całkowite zlekceważenie ścisłej naukowej metodologii: dowolne manipulowanie faktami i kreowanie nacjonalistycznej mitologii w formie zapożyczonej od nauki, ale nie mającej z nauką nic wspólnego. Nasuwa się w związku z tym refleksja, że putinowska historiografia i geopolityka nie są jedynymi formami pseudonauki prowadzącymi do totalitarnych konsekwencji. Wszak już komunizm powoływał się na socjalizm ,,naukowy" Marksa i Engelsa, a faszyzm niemiecki na ,,naukowe" teorie rasowe Gobineau i innych, które twórczo kontynuowano w licznych instytucjach ,,naukowych" III Rzeszy.
To pokazuje, jak wysoka może się w pewnych warunkach okazać stawka naszej dzisiejszej walki o uniwersytety na Zachodzie i w Polsce. Zdaje się, że każda pseudonauka - również ta dzisiejsza, postmodernistyczna - posiada ukryty, sobie właściwy potencjał totalitarny. Możemy śmiać się z naszych ,,mesjanistek" genderowych, których istnienie odkrywa wśród projektów finansowanych przez Narodowy Program Rozwoju Humanistyki Janusz S. Gruchała. Ale musimy pamiętać, że i na polskich uniwersytetach nie tak znowu dawne są czasy Łysenki, Makarenki i Żdanowa, a nigdy po 1989 roku nie zdekomunizowani wychowankowie tych ,,mistrzów" wychowali własnych uczniów, którzy znowu głośno dają do zrozumienia, że nie chcą poznawać świata, tylko go zmieniać.
W obecnym numerze polecamy Państwa uwadze analizę strategii rosyjskiej, pióra Łukasza Dryblaka i kontynuację naszej ankiety o kondycji polskich uniwersytetów. Gratulujemy Antoniemu Liberze otrzymania Orderu Orła Białego i z przyjemnością publikujemy Jego ważne przemówienie, wygłoszone z tej okazji podczas uroczystości w dniu 3 maja 2022 na Zamku Królewskim w Warszawie. Zachęcamy do przeczytania wierszy i zapoznania się z sylwetką Ivana Slavíka, którego prezentuje Andrzej Babuchowski. W ,,roku romantyzmu" witamy na naszych łamach Pawła Rojka, najlepszego znawcę związków filozofii Jana Pawła II z polskim mesjanizmem romantycznym. W stulecie urodzin przypominamy sylwetkę prof. Anny Pawełczyńskiej, piórami jej uczniów: Ryszarda Surmacza i Teresy Bochwic. Polecamy poezję i prozę numeru, bogaty dział recenzji, a także kolejny ,,List do Nieznajomego" Olgi Płaszczewskiej - tym razem łączący bogate reminiscencje ukraińskie z aktualnymi obserwacjami z prowadzonych przez Autorkę lekcji języka polskiego dla uchodźców.
DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO POCHODZĄCYCH Z FUNDUSZU PROMOCJI KULTURY
Zachęcamy do lektury i zapraszamy do naszej księgarni: