Sto jedenaste ARCANA – o Witoldzie Pileckim, Margaret Thatcher i Viktorze Orbánie
Po pierwsze, czcimy 70. rocznicę bohaterskiej ucieczki Rotmistrza Witolda Pileckiego z niemieckiego obozu śmierci Auschwitz i rocznicę jego śmierci z rąk komunistycznych oprawców. Rotmistrz Pilecki także teraz – w III RP – stał się niedawno przedmiotem haniebnego ataku ze strony środowisk liberalnej lewicy, które chciały odebrać mu cześć, tak jak próbowały to uczynić wielu innym bohaterom walki o Polskę prawdziwie wolną. Rotmistrz wciąż jest dla wielu postacią niebezpieczną i niewygodną. Bardzo różni się bowiem od tych, „co na kolanach” i w należytym ukłonie.
Przywołujemy także pamięć o zmarłej niedawno premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher, która była politykiem twardo stąpającym po ziemi, odważnym i zdecydowanym, a przede wszystkim – politykiem wiernym wyznawanym przez siebie konserwatywnym i wolnościowym pryncypiom. Thatcher była doskonałym przeciwieństwem klasy panującej dziś w Polsce (i, niestety, nie tylko), dla której utrzymanie się przy władzy, będące źródłem osobistych korzyści, jest celem tak podstawowym, że można dla niego poświęcić każdą obietnicę, każde przekonanie i każdą osobę. Dzięki uprzejmości Fundacji Margaret Thatcher z Londynu publikujemy tekst wykładu Pani Premier, który wygłosiła na Uniwersytecie Jagiellońskim podczas wizyty w 1991 r., w znakomitym tłumaczeniu Alicji Legutko-Dybowskiej. To początek naszej współpracy ze wspomnianą fundacją, która – mamy nadzieję – przyniesie kolejne wydawnicze owoce.
I wreszcie po trzecie, bohaterem tego numeru jest współczesny polityk Viktor Orbán, jeden z niewielu przywódców, którzy potrafią przeprowadzać śmiałe zmiany i zdają się myśleć o sprawach publicznych w sposób głębszy i w perspektywie długiego czasu. Nie wystawiamy Orbánowi laurki, bo „Arcana” spoglądają na świat polityki realistycznie i krytycznie. W zamian proponujemy portret premiera Węgier od czasów początku jego kariery politycznej i przypominamy jego kluczowe wystąpienie podczas pogrzebu Imre Nagy’a, które otworzyło mu drogę do życia publicznego. Piszemy też o znaczeniu zmian konstytucyjnych na Węgrzech w kontekście polityki europejskiej.
W 111 numerze „Arcanów” znajdziecie Państwo ponadto wiele innych, różnorodnych tematów. Jeśli chodzi o wyzwania współczesnej Polski, szczególną uwagę kierujemy tym razem w stronę edukacji narodowej, rozumianej jako kształcenie elit dla naszego kraju.
Oddając „Arcana” do Państwa rąk pragnę z radością poinformować, że do grona naszych stałych felietonistów Profesor Kazimierz Dadak, który wzbogaci nas swoimi analizami ekonomicznymi. Natomiast brak felietonu Tomasza Gabisia jest wyłącznie wynikiem jednorazowego przeciążenia pracą, a nie zmianą trwałą. Pan Tomasz Gabiś powróci w kolejnym numerze.
Redaktor Naczelny, Krzysztof Szczerski
Spis treści ARCANA 111:
Krzysztof Szczerski – Wprowadzenie
Leszek Sosnowski – Wspomnienie o Kardynale Stanisławie Nagym
Margaret Thatcher (1925–2013)
Cztery rodzaje wolności (tłum. Alicja Legutko-Dybowska)
Polityka w Europie
Sebastian Kęciek – Konserwatywna przemiana Viktora Orbána
Bartłomiej Telejko – Państwa członkowskie w natarciu: rozważania o przyszłym kształcie UE
Bohaterowie polskiej historii
Adam Cyra – Ucieczka Rotmistrza
Wojciech Frazik – Powrót historyka. Droga Wacława Felczaka na Uniwersytet Jagielloński
Edukacja narodowa
Jerzy Surma – O potrzebie kształcenia elit
Polityka a media
Jacek Piotrowski – Wizerunek prezydenta Lecha Kaczyńskiego na łamach „Die Welt”
Jerzy Gizella – Szantaż medialny (na przykładzie USA)
Pamiętniki i opowiadania
Henryk Ciecierski – Pamiątki wnuka Soplicy (fragmenty Pamiętników)
Wojciech Chmielewski – Nagrobek
Poezja
Nicolás Gómez Dávila – Scholia
Leonardo Castellani – Credo Niewierzącego
Mira Kuś – Wiersze
Wojciech Gawłowski – Wiersze
Kroniki i przeglądy
Kazimierz Dadak – Pakt Fiskalny, czyli Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej powraca
Elżbieta Morawiec – Gdzie jest Polska? W kraju Polskopodobnym
Ryszard Czarnecki – Polski punkt widzenia (20)
Jerzy Szczęsny – Pion i poziom (VIII)
Recenzje i omówienia
Leszek Wołosiuk – Bunin znany i nieznany
Maciej Urbanowski – „Opowiem ci o wolności” Wacława Holewińskiego
Michał Piętniewicz – „Dom pod Lutnią” Kazimierza Orłosia
Jacek Bartyzel, Tomasz Gabiś, Jacek Koronacki – Zagraniczne nowości z prawej półki